بنا بر گفته برخی از تاریخ دانان نام سنگ توپاز از اسم قدیمی جزیره ای واقع در دریای سرخ و گفته شده است.
در این جزیره هرگز توپاز تولید نکرده اما در گذشته منبع غنی از زبرجد بوده که قبل‌ها با توپاز اشتباه گرفته می‌شود.
البته برخی از محققین نیز ریشه عبارت توپاز را در زبان سانسکریت (زبانی باستانی در هند) و کلمه topas یا tapaz، به معنی آتش می‌دانند.
مردمان دوره رنسانس در اروپا بر این عقیده بودند که سنگ توپاز می‌تواند طلسم و جادو را از بین برده و خشم فرد را برطرف سازد.
همچنین هنیدیان باستان نیز گمان می کردند در صورتی که سنگ توپاز را بر روی قلب خود آویزان کنند، طول عمر، زیبایی و هوش آنها افزایش یابد.
عنوان توپاز سلطنتی برای اولین بار در قرن نوزدهم و در روسیه بیان شد.
در آن روزگار کوه‌های اورال منبع غنی از توپازهای صورتی بوده که به افتخار تزار روسیه با عنوان توپاز سلطنتی نامگذاری شده و مالکیت آن نیز به خاندان سلطنتی محدود گشت.